Tòa nhà chính Thư viện tổng hợp Đại học Coimbra – Edifício Novo (Tân Kiến, 1962) ở Alta Universitária, Coimbra

Tuy các phần tử quá khích của Nước cộng hòa thứ nhất chọn giáo dục làm một trong các sự nghiệp chính, bằng chứng cho thấy không thành công bằng chuyên chế Tân Quốc trong việc mở rộng giáo dục tiểu học, mức biết chữ của trẻ em từ 7 đến 14 tuổi chỉ tăng từ 26% năm 1911 đến 33% năm 1930, trong khi tăng đến 56% năm 1940, 77% năm 1950 và 97% năm 1960.[55]

Các yếu tố bắt buộc trong trường tiểu học trong thời kỳ Tân Quốc: cây thánh giá và hai bức chân Salazar và Américo Tomás

Trong thời kỳ Tân Quốc từ năm 1930 đến 1940, số lượng trường tiểu học tăng từ 27,000 đến 40,000 và suất biết chữ tăng từ 39.2% đến 59.6% giữa năm 1930 và 1950, trong khi chỉ tăng từ 29.7% đến 39.2% từ năm 1911 đến 1930 trong thời kỳ Nước cộng hòa thứ nhất.[56]

Instituto Superior Técnico, trường kỹ thuật trứ danh và lớn nhất ở Bồ Đào Nha, xây dựng năm 1937

Năm 1952, Kế hoạch Giáo dục phổ thông rộng lớn, đa bước bắt đầu thi hành để cuối cùng tiêu diệt nạn mù chữ và cho mọi trẻ em tuổi đi học đến trường, bao gồm phạt tiền cha mẹ không tuân thủ và được thực hiện nghiêm ngặt. Cuối thập niên 50, Bồ Đào Nha trèo ra được vực thẳm giáo dục: nạn mù chữ trong trẻ em tuổi đi học hầu như biến mất.[4][5]

Suất biết chữ	1900	1911	1920	1930	1940	1950	1960
Trẻ em 7-14 tuổi	20%	26%	31%	33%	56%	77%	97%

Trong thập niên 60, Bồ Đào Nha thành lập đại học ở Angola và Mozambique (Đại học Luanda và Đại học Lourenço Marques trong nhiệm kỳ Adriano Moreira làm Bộ trưởng Tỉnh hải ngoại), công nhận Đại học Thiên chúa giáo Bồ Đào Nha năm 1971 và lập một loạt các đại học quốc quản khắp đại lục Bồ Đào Nha (Đại học Minho, Tân đại học Lisbon, Đại học Évora và Đại học Aveiro—Veiga Simão là Bộ trưởng giáo dục đương thời). Ngoài ra, đại học Lisbon và Coimbra lâu đời được khuếch trương và hiện đại hóa trong thập niên 60, cơ sở và khuôn viên mới được xây dựng như Cidade Universitária (Lisbon) và Alta Universitária (Coimbra).

Khuôn viên Đại học Lisbon

Hai thập kỷ cuối của chế độ Tân Quốc từ thập niên 60 đến Cách mạng Cẩm chướng năm 1974 có đầu tư mạnh vào nền giáo dục trung học và đại học được một trong các suất tăng trưởng nhanh nhất trong lịch sử giáo dục Bồ Đào Nha đến hiện tại. Tuy song song với phát triển mạnh về nhập học sau tiểu học ở các khu đô thị lớn, nhưng vẫn có khoảng cách lớn mà lấp đầy trong các năm sau vì ít thời gian mà vượt qua vị trí bất lợi từ đầu. Nền giáo dục trung học được quần chúng hóa chỉ cuối thập niên 70 và 80, nên tới Cách mạng Cẩm chướng năm 1974 thì mù chữ đã lùi bước, nhưng biết chữ kém vẫn cao so với các tiêu chuẩn cao nhất ở hầu hết các nước phát triển trong thế giới.

Egas Moniz là bác sĩ Bồ Đào Nha phát minh chụp mạch máu não và phẫu thuật thùy não được Giải thưởng Nobel về Sinh lý học hay Y học năm 1949, đến hiện tại vẫn là người Bồ Đào Nha duy nhất đắc giải Nobel về khoa học.